بی نظمی قاعدگی

بی نظمی قاعدگی :

قاعدگی، پریود و یا عادت ماهیانه به خونریزی دوره ای رحم زنان از طریق واژن گفته می شود. این دوره خونریزی بسیار برای بدن زنان اهمیت دارد و می توان از روی آن به مسائل زیادی پی برد. همچنین از طریق چرخه هورمون ها تاثیرات زیادی بر روی زنان می گذارد. اما گاهی این چرخه از حالت طبیعی و تعادل خود خارج می شود. به این وضعیت بی نظمی قاعدگی گفته می شود.
بی نظمی قاعدگی همواره دلیلی برای نگرانی و بیماری نیست و ممکن است تنها به علت اتفاقات گذرا و مقطعی ایجاد شده باشد. اما اگر طولانی شود می تواند خطرناک و نشانه بیماری باشد.

قاعدگی طبیعی چگونه است ؟

چرخه عادت ماهیانه بدون وجود بی نظمی قاعدگی معمولا یک دوره ی ۲۱ تا ۳۵ روزه است که بین ۲ تا ۱۰ روز آن شامل خونریزی از واژن است. با توجه به ویژگی های بدنی هر فرد میزان خون خروجی از واژن و میزان اثرات جانبی آن نظیر درد و نفخ شکم و … کاملا با یکدیگر متفاوت است و نباید خود را در این زمینه با کسی مقایسه کنید. حتی ممکن است شرایط عادت ماهیانه شما در هر ماه با ماه قبلی متفاوت باشد.
در واقع این چرخه قاعدگی آمادگی بدن یک زن برای بارداری است که در هر ماه یک بار انجام می شود و در صورتی که جنینی به وجود نیامده باشد دیواره ی ساخته شده برای رحم ریزش می کند تا دیواره جدید ساخته شود. به همین دلیل گاهی بی نظمی قاعدگی و یا پریود نشدن را دلیلی بر بارداری می دانند.
در سال های اول شروع قاعدگی که پس از بلوغ آغاز می شود بی نظمی قاعدگی به وفور مشاهده می شود. اما نگران نباشید. این موضوع طبیعی است و با بالا رفتن سن مدت زمان دوره ها کوتاه تر و منظم ترخواهد شد. همچنین اگر شما فردی هستید که به طور مرتب از قرص های پیشگیری از بارداری از نوع هورمونی استفاده می کنید بی نظمی قاعدگی در شما طبیعی است.
با نزدیک شدن به سنین یائسگی نیز بی نظمی قاعدگی بسیار شایع است. اما بهتر است در این سنین بین ۴۵ تا ۵۵ سال حتما برای جلوگیری از سرطان دهانه رحم و غیره توسط پزشک چکاپ شوید.

چگونه می توان بی نظمی قاعدگی را تشخیص داد ؟ 

برای اینکه بدانید آیا شما دچار بی نظمی قاعدگی هستید یا خیر باید تاریخ های شروع و اتمام خونریزی ماهانه را یادداشت کنید و یا بدانید. افرادی که دچار بی نظمی قاعدگی هستند معمولا در فاصله های بیشتر از ده روز بدون وجود بارداری خونریزی شان عقب می افتد. و یا با فاصله کمتر از ده روز پس از اتمام یک خونریزی دوباره لکه بینی دارند. همچنین این وضعیت بیش از ۳ الی ۴ ماه در آن ها تکرار می شود. بدون آن که قرص و داروی هورمونی مصرف کرده باشند.
بنابراین اگر شما فردی هستید که باردار نیستید و دارو مصرف نمی کنید اما تاریخ عادت ماهیانه شما هر ماه کمتر از ۱۰ روز جا به جا می شود و این وضعیت ثابت نیست با احتمال بالا شما دچار بی نظمی قاعدگی نیستید و این وضعیت طبیعی است.
همچنین بهتر است در هر بار خونریزی میزان درد های شکم و کمر و رحم و همچنین میزان خونریزی و لخته خون های خروجی را چک کنید.

چه عواملی باعث بی نظمی قاعدگی می شوند ؟ 

–بارداری و شیردهی : پریود نشدن در یک ماه در صورتی که رابطه کنترل نشده ای داشته اید می تواند نشانه ای از بارداری باشد. همچنین در هنگام تغذیه نوزاد با شیر مادر پس از زایمان نیز ممکن است بی نظمی قاعدگی وجود داشته باشد.
–مشکلات عصبی (استرس و اضطراب) : داشتن استرس و اضطراب در یک ماه به راحتی می تواند پریود شما را عقب بیاندازد. بهتر است نگرانی ها را هرچه سریع تر از خود دور کنید تا دچار بی نظمی قاعدگی نشوید.
–اختلالات غذایی و وزن :  پرخوری عصبی و یا بی اشتهایی ناشی از اعصاب، کاهش و یا افزایش شدید وزن در مدت کوتاه و یا فعالیت های شدید ورزشی به مدت طولانی می تواند بی نظمی قاعدگی را ایجاد کند.
–سندرم تخمدان پلی کیستیک : این سندرم که شامل مجموعه ای از اختلالات تخمدان و هورمونی است تقریبا در زنان شایع است و یکی از عوامل مهم در ایجاد بی نظمی قاعدگی است.
–نارسایی زودرس تخمدان : اگر شما زیر ۴۰ سال سن دارید و هنوز به سن یائسگی نرسیده اید اما دچار بی نظمی قاعدگی شده اید ممکن است دچار نارسایی زودرس تخمدان باشید که در واقع علائم یائسگی را زودتر از سن مناسب ایجاد می کند.
–بیماری التهابی لگن : که نوعی عفونت به حساب می آید و دستگاه تناسلی را درگیر می کند. می تواند بر روی چرخه قاعدگی نیز اثر بگذارد و باعث بی نطمی قاعدگی شود.
–فیبروئید رحم : رشد غیرطبیعی بافت رحم البته به صورت غیر سرطانی است که باعث طولانی شدن فاصله بین دوره های خونریزی می شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟ 

اگر شما فردی هستید که بدون مصرف داروهای ضدبارداری و یا امکان بارداری دچار بی نظمی قاعدگی و پریود نشدن به مدت حداقل سه ماه شده اید بهتر است حتما با پزشک مشورت کنید. البته اگر رابطه ی کنترل نشده ای داشته اید بهتر است در وهله اول باردار بودن یا نبودن خود را چک کنید.
همچنین اگر میزان خونریزی شما در یک دوره بیش از ۱۰ روز و یا کمتر از ۳ روز بود و این اتفاق تکرار شد بهتر است به پزشک مراجعه کنید. زیرا ممکن است این خونریزی علت دیگری غیر از عادت ماهیانه داشته باشد. لکه بینی بین هر دوره خونریزی نیز می تواند نشانه ای چیزی غیر عادی باشد. مخصوصا اگر شما با سن یائسگی فاصله زیادی دارید. همچنین میزان خون ریزی نیز باید در نظر گرفته شود. خونریزی بیش از حد عادی نیست. به طور کلی اگر فاصله ی بین خونریزی های شما کمتر از ۲۱ روز و یا بیشتر از ۳۵ روز است و این روند تکرار می شود باید با پزشک مشورت کنید.

برای جلوگیری از بی نظمی قاعدگی چه می توان کرد ؟

گفتنی است گاهی اوقات پیشگیری از بی نظمی قاعدگی ممکن نیست و این اتفاق کاملا ناخودآگاه اتفاق می افتد. و گاهی نیز مشکل و یا بیماری پشت این بی نظمی وجود ندارد و این بی نظمی بی علت است و به زودی رفع می گردد.
اما به طور کلی از عوامل تنظیم کننده تاریخ عادت ماهیانه می توان قرص های ضد بارداری را نام برد. این قرص ها اگر تحت نظر پزشک و با یک برنامه مشخص مصرف شوند می توانند تاریخ های عادت ماهیانه شما را کاملا تنظیم و مرتب کنند. همچنین ممکن است بی نظمی قاعدگی شما مربوط به نوع تغذیه تان باشد. که با تغییر در نوع تغذیه و ورزشتان می توانید روند عادت ماهیانه را به حالت عادی برگردانید.

اغلب زنان می دانند که دوره طبیعی عادت ماهیانه در فاصله ۲۰ تا ۴۰ روز اتفاق می افتد اما بسیاری از همین زنان سال هاست که با بی نظمی و شدت غیرطبیعی عادت ماهانه شان می سازند و به خیال اینکه هیچ درمانی فایده ندارد، چنین وضعیتی را تحمل می کنند.

گاهی سوالاتی درمورد عادت ماهیانه برای خانم ها پیش می آید، مثل چرا خونریزی ام اینقدر سنگین است؟ چرا پریودم عقب افتاده است؟ چرا این ماه دو بار پریود شدم؟ بااینکه نامنظم شدن عادت ماهیانه مسئله ای خطرناک نیست، اما خیلی مهم است که بفهمید دلیل آن چیست.

عادت ماهیانه طبیعی

خانم ها در حالت عادی می بایست حدود هر ۳۰ روز یک بار، به مدت سه تا هفت روز عادت ماهانه شوند.بعد از گذشت چند سال از عادت ماهیانه، چرخه ای برای آنها ایجاد می شود. بعضی خانم ها حتی می توانند ساعتی که قرار است پریود شوند را پیش بینی کنند.
میزان خونی که طی هر قاعدگی از دست می رود، در خانم های مختلف متفاوت است. بعضی خانم ها از ابتدا پریودهای سنگین تری دارند و بعضی پریودی واقعا سبک دارند که اصلا احساس نمی شود.

عادت ماهیانه نامنظم

پریود نامنظم نوعی خونریزی است که در مقایسه با قاعدگی های قبلی غیرطبیعی می باشد و می تواند شامل هر چیزی از دیر شدن عادت ماهیانه تا زود رسیدن آن، خونریزی بسیار کم تا خونریزی خیلی سنگین باشد.
اگر معمولا عوارض پیش از قاعدگی را تجربه نمی کنید، ولی حالا دچار دل دردها، نفخ و سردردهای شدید می شوید هم می توانید آن را نامنظم شدن عادت ماهیانه بدانید.

علل بی نظمی عادت ماهانه

۱- بارداری

بدن خانم ها در زمان بارداری، سطوح مختلفی از هورمون ها را ترشح می کند که موجب متوقف شدن عادت ماهیانه می شود. البته در برخی موارد، قبل از اینکه عادت ماهیانه در خانم باردار به کلی قطع شود، کم شدن خونریزی یا عقب افتادن آن را تجربه می کند. اگر احتمال می دهید باردار هستید، به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.

۲- استرس

استرس شایع ترین دلیل به هم خوردن نظم عادت ماهیانه است. کورتیزول که هورمون استرس است، تاثیری مستقیم بر میزان تولید هورمون های جنسی استروژن و پروژسترون در بدن دارد. اگر میزان بالایی کورتیزول در جریان خونتان وجود داشته باشد، زمان و میزان قاعدگی شما تغییر خواهد کرد.

۳- رژیم غذایی

یکی دیگر از متداول ترین علت های بر هم خوردن نظم عادت ماهیانه، غذاهایی است که می خورید و مهم تر از آن وزنتان. اگر رژیم غذایی تان سرشار از کربوهیدرات باشد یا وزن اضافه کرده باشید، بدنتان سطح متفاوتی از برخی هورمون ها را تولید خواهد کرد. برای خانم هایی که وزن کم می کنند نیز این مشکل پیش می آید.

۴- ورزش

بدن برای قاعدگی به انرژی نیاز دارد. اگر میزان بالایی از انرژی تان را در باشگاه ورزشی و از طریق ورزش می سوزانید، چیز دیگری برای بدنتان باقی نمی ماند که در جریان عادت ماهیانه مصرف کند.

۵- قرص های ضدبارداری

ممکن است چند ماه طول بکشد تا بدنتان به دوز هورمون هایی که قرص های ضدبارداری وارد بدنتان می کنند، عادت کند.

۶- مصرف الکل

کبد با متابولیزه کردن استروژن و پروژسترون، به تنظیم چرخه قاعدگی زنان کمک می کند. مصرف الکل می تواند باعث آسیب کبد شود و در عملکرد آن برای متابولیزه هورمون های زنانه اختلال ایجاد می کند.

۷- سندرم تخمدان پلی کیستیک

این مشکل موجب می شود که کیست هایی در تخمدان ایجاد شود که در تخمک گذاری عادی ایجاد اختلال می کند. سایر علائم این مشکل شامل رشد موهای زائد، افزایش وزن، شوره سر و ناباروری است. این مشکلات شامل اندومتریوز، سرطان تخمدان و بیماری قلبی می شود.

۸- یائسگی

در یائسگی نیز مانند بارداری، هورمون های بدن تغییر می کنند. نامنظم شدن عادت ماهیانه می تواند ۱۰ سال قبل از یائسگی شروع شود.

۹- مصرف داروها

اگر اخیرا بیمار شده اید و مجبور هستید دارو بخورید، ممکن است عادت ماهیانه تان یک تا دو روز دیرتر اتفاق بیفتد. دلیل عمده آن این است که بیشتر داروها در نحوه تولید استروژن و پروژسترون در بدنتان اختلال ایجاد می کنند.

برخورد با عادت ماهیانه نامنظم

در مورد علائمی که دارید و وضعیت عادت ماهیانه تان به پزشک توضیح دهید. پزشک ممکن است یک برنامه درمانی برایتان تجویز کند که شامل داروهای ضدبارداری هورمونی یا مکمل های دارویی، فعالیت های کاهنده استرس، تغییر در رژیم غذایی و برنامه ورزشی باشد.

بی نظمی قاعدگی

دکتر شهرزاد شعبانی نیا

👩‍⚕️جراح و متخصص زنان و زایمان و زیبایی زنان
🔰دارای بوردتخصصی⁣
🔰لابياپلاستی/وایتینگ

جهت کسب اطلاعات تماس (آدرس مطب، شماره تماس و …) لطفا کلیک کنید.