کیست تخمدان

آشنایی با انواع کیست تخمدان

منظور از کیست تخمدان، مایعات درون کیسه یا غشایی نازک در داخل تخمدان است. اندازه کیست‌ها می‌تواند به کوچکی یک نخود فرنگی یا حتی بزرگ‌تر از یک پرتقال باشد.

اغلب خانم‌ها دچار کیست تخمدان می‌شوند. خوشبختانه بیشتر کیست‌های ایجاد شده بی‌خطرند و مشکلی ایجاد نمی‌کنند و در اغلب مواقع پس از مدت کوتاهی بدون هیچ درمانی بهبود می‌یابند.

با این وجود گاهی کیست تخمدان به خصوص در مواقعی که دچار پارگی می‌شود، می‌تواند علائمی ایجاد کند. برای تشخیص به موقع هر بیماری بهتر است به‌طور منظم معاینات لگن را انجام دهید تا هرگونه بیماری را به موقع تشخیص دهید و در نهایت درمان مؤثری انجام گیرد.

دکتر شهرزاد شعبانی نیا متخصص زنان علاوه بر درمان بسیاری از بیماری‌ها، عمل‌های زیبایی از جمله تزریق چربی به واژن و لابیاپلاستی را با بهترین تجهیزات انجام می‌دهد.

انواع کیست تخمدان

کیست تخمدان انواع مختلفی دارد؛ اما شایع‌ترین نوع آن فانکشنال است که به دو نوع تقسیم می‌شود: کیست‌های فولیکول و کیست جسم زرد.

کیست فولیکول

در طی چرخه قاعدگی تخمک در کیسه‌ای به نام فولیکول رشد می‌کند، این کیسه در داخل تخمدان قرار دارد. در اغلب مواقع این فولیکول یا کیسه‌ای که در تخمدان وجود دارد، پاره شده و تخمک آزاد می‌کند. در صورتی که فولیکول باز نشود، مایع درون فولیکول می‌تواند منجر به کیست تخمدان شود.

کیسه جسم زرد

اگر کیسه فولیکول پس از تخمک آزاد کردن از بین نرود و دهانه فولیکول باز بماند، مایع اضافی می‌تواند در داخل کیسه فولیکول ایجاد شود و در نهایت تجمع این مایعات می‌تواند باعث ایجاد کیست جسم زرد شود.

انواع دیگر کیست تخمدان به شرح زیر است:

کیست درموئید

رشد کیسه مانند در تخمدان که شامل مو، چربی و سایر بافت‌های دیگر است.

سیستادنوم

یک نوع کیست غیر سرطانی است که می‌تواند در سطح خارجی تخمدان ایجاد شود.

آندومتریوز

در آندومتریوز بافت‌هایی که به طور طبیعی باید در داخل رحم رشد کنند، خارج از رحم شروع به رشد کردن می‌کنند و در نهایت به تخمدان متصل شده و کیست ایجاد می‌شود.

برخی از خانم‌ها دچار بیماری به نام سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌شوند، در واقع این شرایط به این صورت است که تخمدان دارای تعداد زیادی کیست کوچک است و منجر به بزرگ شدن تخمدان می‌شود. در صورتی که تخمدان پلی کیستیک درمان نشود، می‌تواند منجر به ناباروری شود.

علائم کیست تخمدان

در اغلب مواقع کیست تخمدان هیچ علائمی ایجاد نمی‌کند، با این حال زمانی که کیست بزرگ شود منجر به بروز علائم خواهد شد. علائم ناشی از کیست تخمدان شامل موارد زیر است:

• نفخ شکم یا تورم
• درد لگن قبل یا در طی چرخه قاعدگی
• رابطه جنسی دردناک
• احساس درد در کمر یا ران
• ایجاد حساسیت در پستان
• تهوع و استفراغ
• حرکات روده‌ای دردناک

علائم کیست تخمدان

زمانی که علائم شدیدی ناشی از این بیماری ایجاد شود، نیاز به مراقبت‌های ویژه پزشکی دارد که این موارد به شرح زیر است:

• احساس درد شدید در لگن
• تب
• ضعف و سرگیجه
• تنفس سریع

این علائمی که برای شما ذکر کردیم، می‌تواند نشانه پارگی یا پیچ خوردگی تخمدان باشد. در صورتی که این شرایط به موقع درمان نشود هر دو عارضه عواقب خطرناکی را برای بیمار در پی خواهد داشت.

کیست تخمدان چه عوارضی دارد؟

بیشتر کیست‌هایی که در تخمدان ایجاد می‌شود، خوش‌خیم هستند و بدون انجام هیچ درمانی بهبود پیدا می‌کنند. گاهی ممکن است علائم نه چندان جدی در بیمار ایجاد شود. در واقع در اغلب مواقع پزشک در حالی که معاینات دیگری را که انجام می‌دهد، متوجه توده کیست تخمدان خواهد شد.

پیچ خوردگی تخمدان یکی دیگر از عارضه‌های نادر از کیست تخمدان است. این حالت زمانی ایجاد می‌شود که کیست بزرگ شده باشد و باعث پیچ خوردگی تخمدان و خارج شدن از موقعیت اصلی خود شود. زمانی که پیچ خوردگی ایجاد می‌شود، خونرسانی به تخمدان قطع خواهد شد.

اگر این شرایط درمان نشود منجر به آسیب یا مرگ بافت تخمدان می‌شود، با این حال این عارضه تنها در برخی از مواقع نادر در خانم‌هایی که دچار کیست تخمدان هستند، مشاهده شده است.

پارگی کیست تخمدان از دیگر عارضه‌های احتمالی ناشی از کیست تخمدان است که می‌تواند منجر به درد شدید و خونریزی داخلی شود. چنین عارضه‌ای خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد و در صورت عدم درمان می‌تواند عواقب خطرناکی را برای بیمار به همراه داشته باشد.

کیست تخمدان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

پزشک می‌تواند کیست تخمدان را طی معاینه لگن تشخیص دهد. گاهی متوجه ورم در قسمت تخمدان می‌شود و برای تأیید وجود کیست آزمایش سونوگرافی را به بیمار توصیه می‌کند. به‌طور کلی روش‌های تشخیصی که برای کیست تخمدان ممکن است به کار برده شود شامل موارد زیر است:

• سی تی اسکن
• MRI
• سونوگرافی

از آنجایی که در اغلب مواقع کیست‌های ایجاد شده پس از چند هفته یا چند ماه از بین می‌روند، بلافاصله پس از تشخیص این بیماری برنامه درمانی را برای بیماران در نظر نخواهد گرفت. توصیه می‌شود که بیمار پس از مدت مشخص شده سونوگرافی را برای بررسی وضعیت خود انجام دهد.

اگر پس از معاینات بعدی تغییری ایجاد نشود و اندازه کیست بزرگ شود، پزشک آزمایشات بیشتری را برای بیمار در نظر خواهد گرفت که این موارد به شرح زیر است:

• تست بارداری برای اطمینان از باردار نبودن بیمار
• آزمایش مرتبط با سطح میزان هورمون مانند استروژن و پروژسترون
• آزمایش خون جهت غربالگری سرطان تخمدان

درمان کیست تخمدان

اگر کیست خودبه‌خود برطرف نشود یا بزرگ‌تر شود، بهترین متخصص زنان در اصفهان  در این مواقع درمانی مختص شرایط بیمار جهت کوچک شدن یا از بین بردن کیست تخمدان توصیه می‌کند:

• قرص‌های جلوگیری از بارداری
• لاپاراسکوپی
• لاپاراتومی

رژیم غذایی برای درمان کیست تخمدان هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

کیست تخمدان

دکتر شهرزاد شعبانی نیا

👩‍⚕️جراح و متخصص زنان و زایمان و زیبایی زنان
🔰دارای بوردتخصصی⁣
🔰لابياپلاستی/وایتینگ

جهت کسب اطلاعات تماس (آدرس مطب، شماره تماس و …) لطفا کلیک کنید.