کیست و آبسه بارتولن

کیست بارتولن و آبسه بارتولن

غده بارتولن چیست 

غدد بارتولن کوچک ، که به اندازه یک نخود هستند  در ابتدای واژن بصورت ۲ طرفه (چپ و راست) و پایین قرار دارد. اگر دهانه واژن را به ساعت تشبیه کنیم ، محل ساعت ۵ و ۷ ، محل قرارگیری غدد بارتولن است .

عملکرد غده بارتولن چیست 

غدد بارتولن در چپ و راست ورودی واژن ، زیر عضله بولبوکاورنوس قرار گرفته اند که هنگام تحریک جنسی مایعی لزج  را ترشح کنند که به مرطوب و روان شدن واژن حین نزدیکی کمک کند .

بیماریهای غده بارتولن چیست  ؟ 

• عفونت غده بارتولن (بارتولنیت)
• آبسه بارتولن
• کیست بارتولن

چه کسانی در معرض بیماریهای غده بارتولن هستند ؟ 

معمولا مشکلات بارتولن ، پس از شروع فعالیت جنسی و ورود انواع میکروبها به داخل دستگاه تناسلی ایجاد می شود. اما بندرت در افراد  مجرد، هم کیست و هم آبسه بارتولن ایجاد می شود .
بنابراین افرادی که فعالیت جنسی دارند ، بیشتر در معرض بیماریهای بارتولن قرار دارند. هرچه بهداشت جنسی کمتر باشد و روابط متعدد باشد ، غده بارتولن بیشتر در خطر است. هم چنین در بارداری استعداد ابتلا به مشکلات بارتولن بیشتر می شود.

کیست بارتولن 

گاهی اوقات به دلایل مختلف  و گاهی بدون دلیل،  دهانه این غدد مسدود می شود و باعث  پس زدن ترشحات  به داخل شده و در نتیجه ایجاد کیست میکند .

علایم کیست بارتولن :

در این موارد ، چون ترشحات خود غدد بارتولن محتوای کیست را تشکیل می دهند، عفونت خاصی در کار نیست و بنابراین ، علایم درد و التهاب وجود ندارد. فقط ورم احساس می شود. این کیست (ورم ) معمولا یکطرفه است و می تواند در اندازه های مختلف ایجاد شود. بسیاری از خانمهای دچار کیست یکطرفه ی بارتولن اظهار میکنند که یکی از لبهای بزرگ تناسلی شان بزرگ شده است .

درمان کیست بارتولن :

بسته به اندازه ی کیست بارتولن ، می توان درمان انتظاری را پیش گرفت. در مواردی که کیست بارتولن کوچک است ، می توان با تجویز آنتی بیوتیکی ، از عفونی شدن آن جلوگیری کرد. گاهی کیست بارتولن به قدری بزرگ می شود که مجبور به تخلیه آن می شویم. گاهی با سوزن و گاهی با برش. در هر صورت ، کیست بارتولن یک مساله ی عود کننده است.

کیست بارتولن در بارداری 

شرایط ایجاد و علایم و درمان ، تفاوتی با زمان غیر بارداری ندارد. همان طور که قبلا گفتم ، حاملگی ، از مواردی است که استعداد ابتلا به کیست بارتولن را بالا می برد.

عفونت بارتولن (بارتولینیت)

مثل هر محل دیگری از بدن ، این غدد می توانند بواسطه ی میکروبهای مختلف مورد حمله قرار گرفته وعفونی شوند . میکروارگانیزم خاصی برای بارتولینیت در نظر گرفته نمی شود . اکثرا این عفونت چند میکروبی بوده و در برخی موراد  ، میکروب سوزاک (نایسریا گنوره ) و یا کلامیدیا که هر ۲ از میکروبهای بالا رونده هستند ، ایجاد می شود . گاهی نیز میکروبهای مدفوع و مقعد ، مسوول ایجاد این مشکل هستند.

علایم عفونت بارتولن:

درد شدید ابتدای واژن که معمولا یک طرفه است ، شایعترین علامت عفونت بارتولن است . در این افراد نزدیکی کردن بسیار دشوار و دردناک است. گاهی معاینه کننده خروج مایع چرکی را از غده بارتولن اندکی بزرگ شده ، می بیند .

درمان عفونت بارتولن:

در موارد عفونت بارتولن ، قبل از تشکیل آبسه درمان با آنتی بیوتیک های وسیع طیف شروع می شود . نشستن در آب گرم روزی ۲-۳ بار به مدت ده دقیقه توصیه می شود .

آبسه بارتولن

آبسه بارتولن می تواند با ۲ مکانیزم ایجاد شود .

• ممکن است عفونت درمان نشده ی بارتولن ، تشدید یافته و با انسداد مجرا  مایع چرکی به  داخل غده پس زده و چرک داخل غده جمع شود .
• یا ممکن است در خانمهایی که دچار کیست بارتولن هستند ، مایع درون کیست ممکن است عفونی شود . عفونی شدن مایع درون کیست ، آن را تبدیل به “آبسه ” میکند که فوق العاده دردناک و قرمز و ملتهب است.

علایم آبسه بارتولن:

آبسه ی بارتولن معمولاً یک طرفه است و پیشرفت  سریع دارد . ظرف ۲ تا ۳ روز تشکیل شده و  و به صورت یک توده ی بسیار دردناک و حساس و اغلب همراه با قرمزی  تورم بر روی آن در می آید . معمولا خانمهای مبتلا به آبسه بارتولن از شدت درد به سختی راه رفته و تحمل نزدیکی را ندارند .
گاهی علایم عمومی مثل تب و بی حالی نیز ممکن است در همراهی با آبسه بارتولن دیده شود.

درمان آبسه بارتولن: 

در صورتی که اقدام سریع جهت درمان صورت نگیرد ، آبسه بارتولن در عرض ۳-۵ روز معمولا خودبخود سر باز میکند و مایع چرکی به بیرون راه پیدا میکند .
درمان آبسه ، بسته به شرح حال فرد و نظر پزشک ، می تواند متفاوت باشد .در هر صورت حتی در صورت درمان ، آبسه ی بارتولن میزان عود بالایی دارد .

برخی پزشکان ممکن است ترجیح بدهند جراحی کیسه سازی را انجام دهند. چون میزان عود آبسه بارتولن را کاهش می دهد.
برخی پزشکان ممکن است قراردادن فتیله (کاتتر word) را ترجیح بدهند .چون در این روش ، آناتومی غدد بارتولن بهتر حفظ می شود. در این روش که سرپایی داخل مطب نیز قابل انجام است ، ممکن است نیاز باشد کاتتر تا ۱ ماه داخل آبسه باقی بماند .
گاهی نیز تصمیم بر جراحی گرفته می شود . یعنی ایجاد برش روی آبسه و تخلیه آن از راه پوست .

آبسه بارتولن در بارداری

معمولا علل ایجاد ، علایم و درمان در بارداری تفاوت چندانی با زمان غیر بارداری ندارد . در موارد بارداری از روشهای کمتر تهاجمی استفاده می شود.

توصیه هایی برای کاهش عود پس از جراحی 

• بهداشت جنسی خورد را رعایت کنید.
• آنتی بیوتیک های تجویز شده را بطور کامل استفاده کنید.
• از نشستن در تشت آبگرم بهره ببرید.
• مایعات فراوان ، مواد تغذیه ای حاوی ویتامین ث مانند مرکبات و توت فرنگی استفاده کنید.
• عفونتهای زنانه تان را جدی گرفته و سریع درمان کنید.
• همیشه از لباس زیر نخی و گشاد استفاده کرده و هر روز لباس زیر خود را عوض کنید .
• شست و شوی ناحیه تناسلی همیشه از جلو به عقب باشد تا میکروبهای مقعد به جلو راه نیابند.

پیشگیری از کیست و آبسه بارتولن 

در واقع بطور کامل نمی توان از به وجود آمدن این مشکل جلوگیری کرد. اما توصیه هایی که از ابتدای مقاله داشتیم مبنی بر بهداشت فردی و جنسی می تواند میزان ابتلا را کاهش دهد .

کیست و آبسه بارتولن

دکتر شهرزاد شعبانی نیا

👩‍⚕️جراح و متخصص زنان و زایمان و زیبایی زنان
🔰دارای بوردتخصصی⁣
🔰لابياپلاستی/وایتینگ

جهت کسب اطلاعات تماس (آدرس مطب، شماره تماس و …) لطفا کلیک کنید.